Türkiye’de Çıkartılan Doğal Taşlar
Doğada neredeyse 4.000’den fazla mineral bulunur, bu minerallerin ise çok az bir kısmı kıymetli ve değerli taş olarak keşfedilmiştir. Bazı çok değerli taşların uzaklardan çıkarıldığına şahitlik ederiz, özellikle elmas Afrika’da çıkartılırken, zümrüt Kolombiya’da fazlaca bulunur, safir taşı Hindistan’da çok bulunurken, yakutun Avrupa ve Amerika’da da çıkarılabildiğini görüyoruz ancak ülkemizde doğal taşlar konusunda hatrı sayılır bir öneme sahiptir. Hadi, şimdi ülkemizde doğal taşların nerelerde sıklıkla bulunduğuna göz atalım:
Türkiye’de Doğal Taşlar Nerede Bulunur?
Ülkemizin aslında doğal taş konusunda bir cennet olduğunu biliyor muydunuz? Doğal taşlar şifalı etkisiyle birlikte sıklıkla tercih edilen ve araştırılan yarı kıymetli madenlerdendir. Doğal taşlar çok uzaklardan geliyormuş gibi bir duyguya zaman zaman kapılıyoruz, belki de vermiş oldukları enerji ve şifa bizi böyle düşünmeye itiyor ancak doğal taşların Türkiye’de çok çeşitli yerlerden de çıkarılabildiğini unutmamak gerekir.
Ametist taşı doğal taşlarla ilgilenmeye başlayan herkesin edinmesi gereken ideal taşlardan birisidir ve ülkemizde de birçok bölgede rastlanılmaktadır. Balıkesir-Dursunbey, Ordu-Fatsa, Çanakkale-Lâpseki, Giresun-Şebinkarahisar ve Yozgat-Şefaatli gibi bölgelerde ametist taşına rastlayabiliriz.
Akik taşı da doğal taşlarla ilgilenen kişilerin ilgi alanındaki taşlardan birisidir ve ülkemizde de çok sayıda yerde akik taşına rastlanılabilir. Akik taşının genellikle sıcak su kaynaklarının yakınlarına toplandığını görmekteyiz, akik taşının bulunduğu en yoğun bölge Karadeniz bölgesi olmaktadır. Çamlıdere, Eskişehir, Yozgat, Bilecik ve Erzurum gibi iller akik taşı açısından daha şanslıdır. Akik taşının çok çeşitli renkleri ve biçimleri bulunurken genellikle yeraltı mağaralarında ve magmatik hareketlerin yoğunlaştığı yerlerde ortaya çıkmaktadır.
Şimdi oldukça özel bir taştan bahsedelim mor yeşim taşı, bu taş, Türkiye’de sadece Bursa’da çıkartılıyor. Çinli iş adamlarının özellikle iş görüşmelerinde şans ve uğur getirmesi açısından yanlarından ayırmadığı bir taştır. Bu yeşim taşı birçok yerde bulunabilir ancak mor rengi tamamen ülkemizden çıkartılmaktadır.
Türkiye’de çıkartılan bir diğer değerli doğal taş da turmalin taşı olarak belirtilebilir, genellikle uyumun ve dengenin simgesi olan bu taşı bir diğer adı denge taşıdır. Ülkemizde turmalin, Çanakkale, Yozgat ve Aydın’da bulunmaktadır.
Safir taşı, dünya genelinde Hindistan bölgesinde yoğunlaşsa da Türkiye’de de Muğla Yatağan bölgesinde çıkarılmaktadır. Türkiye’de bulunan safir taşı mavidir.
Zarit taşı dünyada sadece Türkiye, Muğla Milas’ta çıkan ve elmastan daha nadir bulunduğu için çok kıymetli olan bu eşsiz taş türü gelecekte daha da değerlenecektir.
Ayrılık ve şifa taşı olarak bilinen oniks taşı daha Türkiye’de çıkartılan yarı kıymetli taşlardan birisidir. Anadolu ve Trakya boyunca yayıldığı görülen bu taşı Akdeniz Bölgesi, Ege bölgesi, Marmara, İç Anadolu Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde kolaylıkla görebilmekteyiz.
Kehribar taşı da Türkiye’de çıkartılmaktadır ancak diğer doğal taşlara göre dağılım alanı daha azdır. Erzincan, Erzurum gibi illerde kehribar yoğunlukla çıkartılabilir, hatta Bayburt’ta yerel halkın bu taşı uzun yıllar kömür olarak kullandıkları da bilinir. Kehribar genellikle bataklık ve alüvyon bölgelerinde yoğunlaşan bir taştır.
Akuamarin taşı yoğun bir şekilde Rusya’da çıkartılır, oradan çıkartılarak diğer ülkelere pazarlanan bu taşın ülkemizde Manisa yöresinden çıkartıldığını görüyoruz. Opal taşı da ülkemizde çıkartılan yarı kıymetli taşlardan birisidir, çoğunlukla Avustralya bölgesinde görülen bu taş, %95’lik bir oranla buradan elde edilir. Ülkemizde ise Eskişehir-İnönü, Erzurum-Oltu, Afyon-Bayat Kütahya-Şaphane illerinde çıkartıldığını söyleyebiliriz
Kuvars taşı da ülkemizde çıkartılan taşlardan birisidir. Kırşehir, Menderes ve Istranca dolaylarında bu taşlara rastlanabilir. Sivas-Yıldızeli, Ankara-Beypazarı, İstanbul-Çatalca Subaşı Köyü, Kars-Kağızman gibi yörelerde kuvars taşına rastlayabilirsiniz.
Aydın Çine’de de Madra Dağı’nda büyük kütleler halinde kuvars taşları bulunur, dumanlı kuvarsa ise ülkemizde Büyük Menderes havzasında rastlanılabilir.
Yakut taşı çok kıymetli bir taş olabilir ancak ülkemizde de belli bölgelerde çıkartıldığını görüyoruz. Muğla-Yatağan’da yakut taşına rastlanmaktadır. Ülkemizdeki yakut taşının rengi genellikle saydam değil de biraz daha pembe renktedir. Malatya Doğanşehir’deki Savaklı Köyü de yakut taşı bulunan nadir yerlerden birisidir.
Türkiye’de çıkarılan doğal taşlar
Gördüğünüz üzere ülkemizde doğal taşların kullanım alanları ve doğal taşlara duyulan ilgi değişiklik gösterse de, doğal taşların yerinin hala özel olduğunu söyleyebiliriz. Ülkemiz, jeolojik yapısı nedeniyle zengin doğal taş varlığına sahipken, bu taşların çıkarılması ve değerlendirilmesi için çok daha fazla çaba sarf edilmelidir. Doğal taşlar bir enerjidir ve ülkemiz hala genç oluşumlu sayılabilecek bir ülke olduğu bu enerjinin aktive edilmesi gerekir.